Żółwie są jedną z najstarszych grup zwierząt. Przyjmuje się, że początki ich ewolucji sięgają 200 mln lat wstecz, czyli epoki wczesnych gatunków dinozaurów. Do tej pory wyróżniono 14 rodzajów żółwi lądowych (rodzina Testudinidae), z których 2 są całkowicie uznane za wymarłe, tj. rodzaje Cylindraspis oraz Stylemys.

Jeśli chodzi o rodzaj Dipsochelys - według niektórych klasyfikacji można w nim wyróżnić żółwie olbrzymie, z których gatunek Dipsochelys dussumieri jest na ogół klasyfikowany jako Geochelone (Aldabrachelys) gigantea (ang. Aldabra Giant Tortoise). Z kolei rodzaj Testudo poza wymarłym gatunkiem Testudo atlas obejmuje kilka współcześnie żyjących żółwi z rejonu basenu Morza Śródziemnego oraz południowo-zachodniej i centralnej Azji.

Systematyka wymarłych żółwi lądowych

Cylindraspis

Całkowicie wymarły gatunek żółwi zamieszkujących Archipelag Maskarenów znajdujący się w pobliżu Madagaskaru. Żółwie te nie miały naturalnych wrogów, były duże i powolne, toteż stanowiły łatwy łup dla ludzi lub wprowadzonych przez nich drapieżników. Większą część żółwi z tego gatunku wytępiono już pod koniec XVIII w., a ostatnie osobniki znikły z wysp kilkadziesiąt lat później. Maskareny były również ostoją wielu innych endemitycznych gatunków zwierząt, z których do dnia dzisiejszego przeżyły zaledwie 4 gatunki.

• Cylindraspis indica (Cylindraspis borbonica)
• Cylindraspis inepta
• Cylindraspis peltastes
• Cylindraspis triserrata
• Cylindraspis vosmaeri

Dipsochelys

• Dipsochelys abrupta
• Dipsochelys daudinii
• Dipsochelys grandidieri

Stylemys

Całkowicie wymarły gatunek kopalny, zamieszkujący część terytorium Ameryki Północnej, Europy i Azji. Odkryty i opisany w XIX w.

• Stylemys amphithorax (nebrascensis) - niektóre źródła wyróżniają te dwa osobne gatunki
• Stylemys capax
• Stylemys conspecta
• Stylemys botti
• Stylemys calaverensis
• Stylemys canetotiana
• Stylemys copei
• Stylemys emiliae
• Stylemys frizaciana
• Stylemys karakolensis
• Stylemys neglectus
• Stylemys oregonensis
• Stylemys pygmea
• Stylemys uintensis
• Stylemys undabuna

Testudo

• Testudo atlas (Colossochelys)

Bibliografia:

[1] http://www.absoluteastronomy.com/topics/Tortoise
[2] http://en.wikipedia.org/wiki/Stylemys
[3] http://en.wikipedia.org/wiki/Cylindraspis
[4] http://pl.wikipedia.org/wiki/Maskareny