Żółw grecki (testudo hermanni) - o gatunku

Wersja do wydrukuWersja PDF

Żółw grecki (niem. Griechische Landschildkrote) jest określany również jako żółw Hermanna (ang. Hermann's tortoise). Nazwa łacińska tego gatunku to Testudo hermanni.


Występowanie i środowisko życia


Żółw grecki zamieszkuje południową Europę, od północno-wschodniej Hiszpanii aż po europejskie krańce Turcji, wliczając Baleary, Korsykę, Sardynię, Elbę, Maltę, Sycylię, wyspy na Morzu Jońskim i inne wyspy śródziemnomorskie.

Mapka występowania żółwia greckiego (obszary zaznaczone na czerwono).

Naturalne środowisko tych żółwi to silnie nasłonecznione tereny, lasy, zarośla, wrzosowiska i obszary trawiaste. Żółw grecki preferuje śródziemnomorskie lasy dębowe i porośnięte roślinnością zimozieloną w czasie ich szczytowej wegetacji, a kiedy zaczyna ona zanikać można spotkać go głównie na suchych łąkach, jałowych obszarach porośniętych karłowatą roślinnością, skalistych stokach, czy nawet polach uprawnych. Unika natomiast miejsc wilgotnych.


Tryb życia i usposobienie


Żółw grecki jest bardzo przyjacielskim stworzeniem. Dość dobrze się oswaja i wykazuje sporą indywidualność osobniczą. Jest to również żółw bardzo aktywny i potrzebujący dużo ruchu oraz przestrzeni. Potrafi się zakopać w podłożu i podobnie jak inne żółwie lubi się chować. Zwykle chętniej zażywa kąpieli niż przykładowo żółw stepowy. Okres hibernacji przypada na miesiące od listopada do wczesnego marca lub kwietnia.

Jego pokarm stanowią rośliny wraz z ich kwiatami. Pomimo, iż żywi się wieloma gatunkami roślin preferuje bobowate (Fabaceae), które stanowią aż 90% jego pożywienia. Jada również jaskrowate (Ranunculaceae), stanowiące około 7% jego pożywienia i trawy (około 3%). Sporadycznie zdarza się mu zjeść ślimaka, czy drobną padlinę lub odchody zwierząt.


Wygląd zewnętrzny


Żółwie greckie odznaczają się pięknym, wysoko wysklepionym, zaokrąglonym karapaksem pokrytym czarno-żółtym deseniem. Spotykane są również karapaksy o odcieniu oliwkowym, pomarańczowym i brązowym. Samce osiągają rozmiary 15 - 25 cm, zaś samice 20 – 30 cm.


Żółw grecki - karapaks, samce
Żółw grecki - karapaks, samice

Plastron jest dobrze wykształcony, a jego przednia część jest nieco zadarta i zwężona u przodu, a także krótsza i węższa niż tylna. Jest on w większości koloru ciemnobrązowego lub czarnego, ale obrzeża i łączenia tarczek na plastronie są żółte.


Żółw grecki - plastron, samce
Żółw grecki - plastron, samice

Zarówno samce jak i samice mają podzieloną tarczkę nadogonową oraz kolec na końcu ogona. Bardzo podobnym do żółwia greckiego jest żółw mauretański (testudo graeca), którego można na ogół odróżnić po braku tych cech. Dorosłe samce posiadają lekkie wklęśnięcie na plastronie oraz zdecydowanie większy i dłuższy ogon niż samice.


Żółw grecki - tarczka nadogonowa

Młody osobnik żółwia greckiego


Żółw grecki - młody osobnik Żółw grecki - młody osobnik Żółw grecki - młody osobnik

Podgatunki żółwia greckiego


Wyróżnia się dwa podgatunki żółwia greckiego:


  • Testudo hermanni hermanni (Gmelin, 1789), inaczej Testudo hermanni robertmertensi (Wermuth, 1952) – występuje na zachodzie obszaru zamieszkiwanego przez ten gatunek, czyli na obszarach północnowschodniej Hiszpanii, południowej Francji, północno-zachodnich Włoch i na niektórych zachodnich wyspach śródziemnomorskich (Baleary, Korsyka, Sardynia). Jest nieco mniejszy (samce 14 cm, samice 16,5 cm), bardziej jaskrawo ubarwiony z obu podgatunków i o silnych kontrastach pomiędzy obszarami żółtymi a czarnymi. Posiada również bardziej wysklepiony karapaks oraz zwykle żółtą cętkę na głowie w miejscu poniżej i za każdym okiem.

    Żółw grecki z podgatunku testudo hermanni hermanni - plamka poniżej oka

    Żółw grecki z podgatunku testudo hermanni hermanni - karapaks
  • Testudo hermanni boettgeri (Mojsisovics, 1889) – to podgatunek zamieszkujący na wschodzie - od zachodniej Turcji, przez Bułgarię, południową Rumunię, południowe Włochy, Albanię, Grecję, Sycylię, byłą Jugosławię i Bałkany. Odwrotnie niż u Testudo hermanni hermanni jego karapaks jest długi (samce 19 cm, samice 20 cm), mniej wysklepiony i o mniej intensywnych kolorach. Na ogół też nie posiada żółtej cętki na głowie za każdym okiem. Najbardziej jednak wyróżniającą cechą są bardziej rozproszone i przerywane plamki na plastronie.

    Żółw grecki z podgatunku testudo hermanni boettgeri - brak plamki

    Żółw grecki z podgatunku testudo hermanni boettgeri - karapaks

    Żółw grecki z podgatunku testudo hermanni boettgeri - plastron

Dziękuję Agnieszce i Michalinie (www.skorupy.com) za udostępnienie zdjęć żółwi greckich do artykułu.

Bibliografia:

[1] http://www.chelonia.org/Articles/PDFS/Hermann.pdf
[2] http://www.tortoise.org/archives/herman.html
[3] http://www.terrariet.dk/Testudo_hermanni_UK.html
[4] http://ip30.eti.uva.nl/BIS/turtles.php?menuentry=inleiding